Article

경기도 칠보산의 식물상

이웅빈 1
Woong Bin LEE 1
Author Information & Copyright
*용인대학교 환경과학대학 생명과학과
*Department of Biological Science, Yongin University

© Copyright 2019 Korean Association for Conservation of Nature. This is an Open-Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Non-Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted non-commercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.

Published Online: Dec 31, 2019

요약

칠보산은 해발고도가 238.8m이며, 행정구역상 안산시 상록구 사사동과 수원시 권선구 호매실동, 당수동, 오목천동, 화성시 매송면에 걸쳐 위치한다. 칠보산 일대의 식물상은 3문, 4강, 41목, 116과, 339속, 426종, 4아종, 85변종, 22품종 등 모두 537종류로 조사되었으며, 특히 식충식물을 포함하는 습지식물이 다양하게 나타났다. 식충식물로는 끈끈이주걱(Drosera rotundifolia L.), 땅귀개(Utricularia bifida L.), 이삭귀개(Utricularia racemosa Wall.), 통발(Utricularia vulgaris var. japonica Tamura) 등 4종이 조사되었다. 칠보산 일대에서 환경부지정 멸종위기 야생생물 I급종은 발견되지 않았으며, 멸종위기 야생생물 Ⅱ급종으로 칠보치마(Metanarthecium luteoviride Maxim.)와 해오라비난초(Habenaria radiata Spreng.)가 조사되었으나 칠보치마는 식재된 것으로 보인다. 습지식물로는 노랑어리연꽃 등 51분류군이 조사되었다. 과거에 습지이었던 칠보산의 사유지를 경기도가 매입하여 이미 논이나 밭으로 훼손된 지역의 복원을 추진함으로써 더 이상 식생이 훼손되는 것을 막아야 할 것으로 판단된다. 이미 사라진 것으로 보이는 칠보치마는 신중한 복원사업을 추진할 것을 제안한다.

ABSTRACT

Mt. Chilbo is 238.8m high and located throughout Sangrok-gu, Ansan-si and Gwonseon-gu, Suwon-si and Maesong-myeon, Hwaseong-si. The investigated vascular plants in this area consist of total 537 taxa: 22 forms, 85 varieties, 4 subspecies and 426 species, 339 genera, 116 families, 41 orders, 4 classes and 3 phyla. It is not found the first grade endangered species of wild flora of the ministry of environment. But two species of the second grade endangered species are investigated in this study, those are Haeorabinancho(Habenaria radiata Spreng.) and Chilbochima(Metanarthecium luteoviride Maxim.) which is thought to be planted for restoration, There are 4 taxa of insectivorous plants, those are Drosera rotundifolia L., Utricularia bifida L., Utricularia racemosa Wall and Utricularia vulgaris var. japonica Tamura. And also there are 51 taxa of wetland plants involving Nymphoides peltata Kuntze. It is demanded to restore private rice paddies and arable fields for purchasing them by the province. Also Chilbochima restoration project should be accompanied carefully.

Keywords: 칠보산; 식물상; 멸종위기식물; 습지
Keywords: Mt. Chilbo; Flora; Endangered plant; Wetland

서 론

칠보산은 안산시 상록구 사사동과 수원시 권선구 호매실동, 당수동, 오목천동, 화성시 매송면 일원에 남북 방향 구조선을 따라 산지를 형성된 높이 238.8m인 산으로, 광주산맥의 말단부에 해당하는 수암봉(秀岩峯)에서 시작된 산세가 남동진하여 칠보산까지 내려오며 수암봉을 제외한 산지의 대부분이 구릉성 산지로 해발고도가 낮고 완만하여 공원과 산책로가 잘 조성되어 있어 연중 많은 등산객들이 찾고 있다. 근래에는 수원시에서 등산로와 시설을 잘 조성하여 접근성이 좋아지면서 많은 주민들이 많이 이용하고 있어 자연환경의 훼손이 우려되고 있다.

산삼·맷돌·잣나무·황금수탉·호랑이·사찰·장사·금의 8가지 보물이 많아 팔보산(八寶山)으로 불리다가 황금수탉이 없어져 칠보산(七寶山)이 되었다는 전설에서 유래한다.

칠보산의 자연환경으로는 면적은 3.50km2로 리기다소나무, 참나무 등 침엽수 60%, 활엽수 40%의 임목 상태를 보인다. 칠보산에서 시작된 계곡물은 서쪽으로는 어천저수지를 통과해 동화천을 지나 시화호로 흘러들어가며, 동쪽으로는 상수천으로 흘러 황구지천, 진위천, 안성천을 지나 아산만으로 흘러들어가는 분수계를 이루고 있다.

칠보산은 규모에 비하여 식물상이 좋으며, 특히 습지가 잘 발달하여 끈끈이주걱을 비롯한 여러 종류의 식충식물이 흔하게 분포하였으나, 조사지역의 사유지 비율이 높아 습지가 경작지로 바뀌어감에 따라 빠른 속도로 습지가 훼손되어가고 있는 실정이다. 또한 산이 완만하여 인근 주민들의 발길이 끊이지를 않고 있어 자연환경의 훼손이 우려되고 있다. 따라서 이에 대한 저감대책이 필요함에 따라 자연환경보전협회의 학술조사의 일환으로 본 조사가 수행되었다.

조사방법 및 일정

1. 조사방법

본 조사지역인 칠보산에서 조사기간 중에 채집 또는 촬영된 모든 표본을 근거로 멸종위기식물 종을 포함하는 관속식물의 식물상 목록을 작성하였다(환경부, 2016).

조사경로는 계곡과 능선을 중심으로 선정되었다(Fig. 1).

kjnc-18-1-113-g1
Fig. 1. Investigated area.
Download Original Figure
Table 1. Investigation data
Investigation 1st 2nd 3rd
Date 2019. 6. 15~2012. 6. 16 2019. 8. 12~2019. 8. 13 2019. 10. 31~2012. 11. 1
Download Excel Table

관속식물의 표본은 조사경로를 따라 채집 또는 촬영한 후, 표본을 제작하였으며, 조사기간이 짧아 부족한 부분은 전의식 등이 작성한 칠보산의 식물상을 참조하였다(2006).

식물상의 목록은 다소 변형된 Engler의 법식에 따라 배열하였고, 종의 동정은 이(1980, 2003), 이(1996), 정(1956, 1957) 등의 도감을 참조하였다.

식충식물로는 끈끈이주걱(Drosera rotundifolia L., Fig. 3), 땅귀개(Utricularia bifida L., Fig. 4), 이삭귀개(Utricularia racemosa Wall.), 통발(Utricularia vulgaris var. japonica Tamura, Fig. 5) 등 4종이 발견되었다.

kjnc-18-1-113-g2
Fig. 2. Haeorabinancho (Habenaria radiata Spreng.).
Download Original Figure
kjnc-18-1-113-g3
Fig. 3. A sundew sp. (Drosera rotundifolia L.).
Download Original Figure
kjnc-18-1-113-g4
Fig. 4. A bifid.bladderwort (Utricularia bifida L.).
Download Original Figure
kjnc-18-1-113-g5
Fig. 5. A bladderwort (Utricularia vulgaris var. japonica Tamura).
Download Original Figure
2. 조사일정

본 조사는 2019년 6월부터 11월까지 3차에 걸쳐 수행되었다.

결과 및 고찰

1. 칠보산 일대의 식물상

본 조사는 2019년 6월부터 11월 초순까지 경기도 안산 및 수원 소재의 칠보산에 생육하는 특정식물종을 대상으로 식물상이 조사되었다.

칠보산(238.8m)은 행정구역산 경기도 안산시 상록구 사사동과 수원시 권선구 호매실동, 당수동, 오목천동, 화성시 매송면 일원에 남북 방향 구조선을 따라 형성된 산으로 조사지역 일대의 식물상은 3문, 4강, 41목, 116과, 339속, 426종, 4아종, 85변종, 22품종 등 모두 537종류로(Table 2, Appendix 1) 조사되어, 좁은 면적과 낮은 해발고도를 감안하면 매우 다양한 식물상을 보인다. 특히 식충식물을 포함하는 습지식물이 다양하게 나타났다.

Table 2. Summary of vascular plant taxa collected in investigated area
Tracheophyta 관속식물문 아종 변종 품종
Pteridophyta 양치식물문 2 6 8 9 0 1 0
Filicineae 고사리강 [2] [6] [8] [9] [0] [1] [0]
Gymnospermae 나자식물문 1 3 7 2 0 0 0
   Coniferophytae 구과식물강 [1] [3] [7] [2] [0] [0] [0]
Angiospermae 피자식물문 38 107 324 415 4 84 22
  Dicotyledoneae 쌍자엽식물강 [3이 [89] [250] [326] [3] [60] [18]
  Archichlamydeae 이판화군 (21) (61) (145) (191) (3) (34) (11)
  Metachlamydeae 합판화군 (9) (28) (105) (135) (0) (26) (7)
 Monocotyledoneae 단자엽식물강 [8] [18] [74] [89] [1] [24] [4]
합계 41 116 339 426 4 85 22
Download Excel Table
2. 주요 식물종의 기재

칠보산 일대에서 환경부지정 멸종위기 야생생물 I급종은 발견되지 않았으며, 멸종위기 야생생물 Ⅱ급종으로 칠보치마(Metanarthecium luteoviride Maxim.)와 해오라비난초(Habenaria radiata Spreng., 그림 2)가 생육하는 것으로 나타났다.

현재 칠보산에는 더 이상 자생하는 칠보치마 개체가 없는 것으로 보이며, 부산의 기장과 남해에서 자라고 있는 것으로 알려져 있다. 그러나 칠보산 무학사 부근에서 식재한 것으로 보이는 개체가 다량으로 발견되어 관련 행정당국에서 복원을 시도하고 있는 것으로 보인다.

해오라비난초는 우리나라 중부와 남부의 햇볕이 잘 드는 습지에서 자라는 여러해살이풀로 아직은 칠보산에 남아 있으나, 꽃이 예뻐서 일반인들의 무분별한 남획이 우려되며, 또한 난과식물의 특성상 발아율이 낮아 특별한 보전대책이 요구된다.

식충식물로는 끈끈이주걱(Drosera rotundifolia L., Fig. 3), 땅귀개(Utricularia bifida L., Fig. 4), 이삭귀개(Utricularia racemosa Wall.), 통발(Utricularia vulgaris var. japonica Tamura, Fig. 5) 등 4종이 발견되어 이 지역이 습지임을 증명하고 있다. 이들이 자라는 지역의 상당 부분이 사유지로써 논 또는 밭으로 개간이 진행 중이어서 이에 대한 보전 대책이 절실히 요구된다.

이 지역에 생육하는 습지식물로는 환삼덩굴, 고마리, 물봉선, 개미탑, 물수세미, 진퍼리용담, 어리연꽃, 노랑어리연꽃, 땅귀개, 이삭귀개, 통발, 애기부들, 부들, 말즘, 가래, 나자스말, 물질경이, 나사말, 올챙이솔, 보풀(Fig. 6), 벗풀, 소귀나물, 돌피, 물피, 갈대, 달뿌리풀, 물뚝새, 좀물뚝새, 바늘골, 올방개, 네모골, 올챙이고랭이, 구원고랭이, 방울고랭이, 좀개구리밥, 개구리밥, 개수염, 곡정초, 사마귀풀, 닭의장풀, 덩굴닭의장풀, 골풀, 비녀골풀, 참비녀골풀, 길골풀, 물옥잠, 물달개비, 꽃창포, 노랑꽃창포, 해오라비난초, 큰방울새난 등이 조사되었다.

kjnc-18-1-113-g6
Fig. 6. Bopul (Sagittaria aginashi Makino.).
Download Original Figure
3. 보전 대책

칠보산에는 습지가 발달하여 다양한 식물이 풍부한 식생을 이루고 있지만, 습지 가운데 사유지가 많아 이미 논이나 밭으로 경작되고 있어 크게 훼손되고 있다(Fig. 7, 8). 아울러 이 지역에 미국자리공(Fig. 9) 등 많은 외래식물이 침투하여 본래의 경관을 크게 해치고 있다.

kjnc-18-1-113-g7
Fig. 7. An arable field.
Download Original Figure
kjnc-18-1-113-g8
Fig. 8. An arable field and deep water ditch.
Download Original Figure
kjnc-18-1-113-g9
Fig. 9. A poke berry(Phytolacca americana L.)
Download Original Figure

따라서 칠보산의 주요 보전지역 대상이 되는, 과거에 습지이었던 사유지를 관할 행정자치 단체인 경기도가 우선적으로 매입하여 이미 논이나 밭으로 훼손된 지역의 복원을 추진함으로써 더 이상 식생의 보배와도 같은 습지가 더 이상 식생이 훼손되는 것을 막아야 할 것으로 판단된다.

이미 사라진 것으로 보이는 칠보치마는 이미 칠보산 내에서 증식사업이 진행 중인 것으로 보이는 바 후속 사업으로 신중한 복원을 수행할 것을 제안한다.

본 조사 지역인 칠보산은 습지지역을 제외하면, 사찰 신자, 등산객 등의 방문이 빈번함에도 불구하고, 자연성이 비교적 잘 보존되어 있어 습지와 연계하여 지속적인 보전, 관리 방안이 요구된다.

인용문헌

1.

이영노. 1996. 원색 한국식물도감. p. 1248, 교학사..

2.

이창복. 1980. 대한식물도감, 향문사..

3.

이창복. 2003. 원색 대한식물도감 상·하권. 향문사..

4.

전의식. 2006. 칠보산식물도감 in internet site ‘풀베개(https://wildgreen.co.kr/)’.

5.

정태현. 1956. 한국식물도감(하). 신지사..

6.

정태현. 1957. 한국식물도감(상). 신지사..

7.

정태현. 1965. 한국동·식물도감. 제5권 식물편(목.초본류), 문교부..

8.

환경부. 1999. 제2차 전국자연환경 조사지침(특정식물종을 포함한 식물상)..

9.

환경부. 2006. 제3차 전국자연환경 조사지침..

10.

환경부. 2016. 한국의 멸종위기 야생생물..

11.

Lee. T. B, 1984. Outline of Korean endemic plants and their distribution, Kor, Jour, Pl, Tax, 14:21-32. .

Appendices

Appendix 1. Flora of Mt. Chilbo
Scientific name and Korean name Korean species name
   양치식물문(Pteridophyta)
  고사리강(Filicineae)
 고사리삼목(Ophioglossales)
고사리삼과(Ophioglossaceae)
Sceptridium ternatum (Thunb.) Lyon 고사리삼
 고사리목(Filicales)
고란초과(Polypodiaceae)
Crypsinus hastatus (Thunb.) Copel. 고란초
고비과(Osmundaceae)
Osmunda japonica Thunb. 고비
꼬리고사리과(Aspleniaceae)
Asplenium incisum Thunb. 꼬리고사리
Asplenium ruprechtii Sa. Kurata 거미고사리
Athyrium yokoscense (Franch. & Sav.) H. Christ 뱀고사리
Pteridium aquilinum var. latiusculum (Desv.) Underw. ex Hell. 고사리
넉줄고사리과(Davalliaceae)
Thelypteris japonica (Baker) Ching var. japonica 지네고사리
면마과(Aspidiaceae)
Arachniodes borealis Seriz. 왁살고사리
Dryopteris varia (L.) Kuntze 족제비고사리
   Phylum Gymnospermae 나자식물문
  Class Coniferopsida 구과식물강
 Order Coniferales 구과목
Family Pinaceae 소나무과
Abies holophylla Maxim. 전나무
Larix kaempferi (Lamb.) Carriere 일본잎갈나무
Pinus densiflora Siebold & Zucc. 소나무
Pinus rigida Mill. 리기다소나무
Pinus taeda L. 테에다소나무
Family Taxodiaceae 낙우송과
Taxodium distichum (L.) Rich. 낙우송
Family Cupressaceae 측백나무과
Chamaecyparis obtusa (Siebold & Zucc.) Endl. 편백
Juniperus rigida Siebold & Zucc. 노간주나무
Thuja occidentalis L. 서양측백나무
Thuja orientalis L. 측백나무
   피자식물문(Angiospermae)
   쌍자엽식물강(Dicotyledoneae)
  이판화군(Archichlamydeae)
 버드나무목(Salicales)
버드나무과(Salicaceae)
Salix tomentiglandulosa T. B. Lee 은사시나무
Salix caprea L. 호랑버들
Salix gracilistyla Miq. 갯버들
Salix koreensis Andersson 버드나무
 가래나무목(Juglandales)
가래나무과(Juglandaceae)
Juglans mandshurica Maxim. var. mandshurica 가래나무
Juglans regia Dode 호두나무
 참나무목(Fagales)
자작나무과(Betulaceae)
Alnus firma Siebold & Zucc. 사방오리
Alnus japonica (Thunb.) Steud. 오리나무
Alnus sibirica Fisch. ex Turcz. 물오리나무
Betula davurica Pall. 물박달나무
Betula platyphylla var. japonica (Miq.) Hara 자작나무
Corylus heterophylla Fisch. ex Trautv. var. heterophylla 개암나무
 참나무과(Fagaceae)
Castanea crenata Siebold & Zucc. 밤나무
Quercus acutissima Carruth. 상수리나무
Quercus aliena Blume 갈참나무
Quercus dentata Thunb. ex Murray 떡갈나무
Quercus mongolica Fisch. ex Ledeb. 신갈나무
Quercus serrata Thunb. ex Murray 졸참나무
Quercus variabilis Blume 굴참나무
 쐐기풀목(Urticales)
느릅나무과(Ulmaceae)
Zelkova serrata (Thunb.) Makino 느티나무
뽕나무과(Moraceae)
Morus alba L. 뽕나무
삼과(Cannabiaceae)
Humulus japonicus Sieboid & Zucc. 환삼덩굴
쐐기풀과(Urticaceae)
Boehmeria nivea (L.) Gaudich. 모시풀
Pilea mongolica Wedd. 모시물통이
 단향목(Santalales)
단향과(Santalaceae)
Thesium chinense Turcz. 제비꿀
Thesium refractum C. A. Mey. 긴제비꿀
 쥐방울덩굴목(Aristolochiales)
쥐방울덩굴과(Aristolochiaceae)
Aristolochia contorta Bunge 쥐방울덩굴
Asarum patens (K. Yamaki) B. U. Oh 금오족도리풀
Asarum sieboldii Miq. 족도리풀
 마디풀목(Polygonales)
마디풀과(Polygonaceae)
Bistorta pacifica (Petrov ex Kom.) Kom. 참범꼬리
Persicaria dissitiflora (Hemsl.) H. Gross ex Mori 가시여뀌
Persicaria hydropiper (L.) Spach var. hydropiper 여뀌
Persicaria lapathifolia (L.) Gray var. lapathifolia 흰여뀌
Persicaria longiseta (Bruijn) Kitag. 개여뀌
Persicaria muricata (Meisn.) Nemoto 넓은잎미꾸리낚시
Persicaria orientalis (L.) Spach 털여뀌
Persicaria perfoliata (L.) H. Gross 며느리배꼽
Persicaria pubescens (Blume) H. Hara 바보여뀌
Persicaria sagittata (L.) H.Gross ex Nakai 미꾸리낚시
Persicaria senticosa (Meisn.) H. Gross ex Nakai var. senticosa 며느리밑씻개
Persicaria sieboldii var. aestiva Ohki ex T. B. Lee 민미꾸리낚시
Persicaria thunbergii (Siebold & Zucc.) H. Gross ex Nakai 고마리
Persicaria viscofera (Makino) Nakai var. viscofera 끈끈이여뀌
Persicaria viscosa (Hamilt. ex D. Don) H. Gross ex Nakai 기생여뀌
Persicaria vulgaris Webb & Moq. 봄여뀌
Polygonum aviculare L. 마디풀
Rheum rhabarbarum L. 대황
Rumex acetosa L. 수영
Rumex acetosella L. 애기수영
Rumex japonicus Houtt. 참소리쟁이
Rumex nipponicus Franch. & Sav. 좀소리쟁이
Rumex obtusifolius L. 돌소리쟁이
 석죽목(Caryophyllales)
명아주과(Chenopodiaceae)
Chenopodium album var. centrorubrum Makino 명아주
Chenopodium ficifolium Smith 좀명아주
Chenopodium glaucum L. 취명아주
비름과(Amaranthaceae)
Achyranthes japonica (Miq.) Nakai 쇠무릎
Amaranthus lividus L. 개비름
Amaranthus mangostanus L. 비름
자리공과(Phtolaccaceae)
Phytolacca americana L. 미국자리공
석류풀과(Aizoaaceae)
Mollugo pentaphylla L. 석류풀
쇠비름과(Portulacaceae)
Portulaca oleracea L. 쇠비름
석죽과(Caryophyllaceae)
Arenaria serpyllifolia L. 벼룩이자리
Cerastium holosteoides var. hallaisanense (Nakai) Mizush. 점나도나물
Cucubalus baccifer var. japonicus Miq. 덩굴별꽃
Dianthus chinensis L. var. chinensis 패랭이꽃
Lychnis cognata Maxim. 동자꽃
Mollugo pentaphylla L. 개미자리
Pseudostellaria heterophylla (Miq.) Pax ex Pax & Hoffm. 개별꽃
Silene firma Siebold & Zucc. 장구채
Silene seoulensis Nakai 가는장구채
Stellaria alsine var. undulata (Thunb.) Ohwi 벼룩나물
Stellaria aquatica (L.) Scop. 쇠별꽃
Stellaria media (L.) Vill. 별꽃
 미나리아재비목(Ranales)
미나리아재비과(Ranunculaceae)
Aconitum jaluense Kom. subsp. jaluense 투구꽃
Clematis apiifolia DC. 사위질빵
Clematis brachyura Maxim. 외대으아리
Clematis terniflora var. mandshurica (Rupr.) Ohwi 으아리
Hepatica asiatica Nakai 노루귀
Pulsatilla koreana (Yabe ex Nakai) Nakai ex Mori 할미꽃
Ranunculus sceleratus L. 개구리자리
Ranunculus japonicus L. 미나리아재비
Ranunculus tachiroei Franch. & Sav. 개구리미나리
Thalictrum aquilegifolium var. sibiricum Regel & Tiling 꿩의다리
Thalictrum tuberiferum Maxim 산꿩의다리
 으름덩굴과(Lardizabalaceae)
Akebia quinata (Thunb.) Decne. 으름덩굴
 매자나무과(Berberidaceae)
Berberis thunbergii DC. 일본매자나무
 방기과(Menispermaceae)
Cocculus trilobus (Thunb.) DC. 댕댕이덩굴
 목련과(Magnoliaceae)
Liriodendron tulipifera 튜울립나무
Magnolia kobus DC. 목련
Magnolia obovata Thunb. 일본목련
 녹나무과(Lauraceae)
Lindera obtusiloba Blume var. obtusiloba 생강나무
 양귀비목(Papaverales)
양귀비과(Papaveraceae)
Chelidonium majus var. asiaticum (Hara) Ohwi 애기똥풀
Corydalis remota Fisch. ex Maxim. 현호색
Corydalis speciosa Maxim. 산괴불주머니
현호색과(Fumariaceae)
Corydalis ternata Nakai 들현호색
십자화과(Cruciferae)
Barbarea orthoceras Ledeb. 나도냉이
Cardamine fallax L. 좁쌀냉이
Cardamine flexuosa With. 황새냉이
Cardamine leucantha (Tausch) O. E. Schulz var. leucantha 미나리냉이
Draba nemorosa L. for. nemorosa 꽃다지
Lepidium apetalum Willd. 다닥냉이
Lepidium virginicum L. 콩다닥냉이
Rorippa indica (L.) Hiern 개갓냉이
Rorippa palustris (Leyss.) Besser 속속이풀
 끈끈이귀개목(Saraceniales)
끈끈이귀개과(Droseraceae)
Drosera rotundifolia L. 끈끈이주걱
 장미목(Rosales)
돌나물과(Crassulaceae)
Hylotelephium erythrostictum (Miq.) H. Ohba 꿩의비름
Orostachys japonica (Maxim.) A. Berger 바위솔
Sedum sarmentosum Bunge 돌나물
범의귀과(Saxifragaceae)
Astilbe rubra Hook. f. & Thomson var. rubra 노루오줌
Deutzia glabrata Kom. 물참대
Hydrangea paniculata Siebold for. paniculata 나무수국
버즘나무과(Platanaceae)
Platanus orientalis L. 버즘나무
장미과(Rosaceae)
Agrimonia pilosa Ledeb. 짚신나물
Crataegus pinnatifida Bunge for. pinnatifida 산사나무
Duchesnea indica (Andr.) Focke 뱀딸기
Geum aleppicum Jacq. 큰뱀무
Potentilla anemonefolia Lehm. 가락지나물
Potentilla fragarioides var. major Maxim. 양지꽃
Potentilla freyniana Bornm. 세잎양지꽃
Potentilla supina L. 개소시랑개비
Prunus padus L. for. padus 귀룽나무
Prunus persica (L.) Batsch for. persica 복사나무
Prunus sargentii Rehder 산벚나무
Prunus serrulata var. spontanea (Maxim.) E. H. Wilson 벚나무
Rosa multiflora Thunb. var. multiflora 찔레꽃
Rubus crataegifolius Bunge 산딸기
Rubus oldhamii Miq. 줄딸기
Rubus parvifolius L. for. parvifolius 멍석딸기
Sanguisorba longifolia Bertol. 긴오이풀
Sanguisorba officinalis L. 오이풀
Sorbus alnifolia (Siebold & Zucc.) K. Koch 팥배나무
Sorbus commixta Hedl. 마가목
Spiraea prunifolia for. simpliciflora Nakai 조팝나무
Spiraea salicifolia L. 꼬리조팝나무
Stephanandra incisa (Thunb.) Zabel var. incisa 국수나무
콩과(Leguminosae)
Aeschynomene indica L. 자귀풀
Albizia julibrissin Durazz. 자귀나무
Amorpha fruticosa L. 족제비싸리
Amphicarpaea bracteata subsp. edgeworthii (Benth.) H. Ohashi 새콩
Cercis chinensis Bunge 박태기나무
Chamaecrista nomame (Siebold) H. Ohashi 차풀
Crotalaria sessiliflora L. 활나물
Desmodium podocarpum var. oxyphyllum (DC.) H. Ohashi 도둑놈의갈고리
Gleditsia japonica Miq. 주엽나무
Glycine soja Siebold & Zucc. 돌콩
Indigofera kirilowii Maxim. ex Palib. 땅비싸리
Kummerowia striata (Thunb. ex Murray) Schindl. 매듭풀
Lathyrus davidii Hance 활량나물
Lespedeza bicolor Turcz. 싸리
Lespedeza cuneata G. Don 비수리
Lespedeza maximowiczii C. K. Schneid. 조록싸리
Lespedeza maximowiczii var. tricolor Nakai 삼색싸리
Maackia amurensis Rupr. & Maxim. var. amurensis 다릅나무
Medicago polymorpha L. 개자리
Pueraria lobata (Willd.) Ohwi
Robinia pseudoacacia L. 아까시나무
Sophora flavescens Solander ex Aiton 고삼
Trifolium pratense L. 붉은토끼풀
Trifolium repens L. 토끼풀
Vicia amoena Fisch. ex DC. 갈퀴나물
Vicia unijuga A. Braun 나비나물
Vigna angularis var. nipponensis (Ohwi) Ohwi & H. Ohashi 새팥
Wisteria floribunda (Willd.) DC. for. floribunda
 쥐손이풀목(Geraniales)
쥐손이풀과(Geraniaceae)
Geranium thunbergii Siebold & Zucc. 이질풀
괭이밥과(Oxalidaceae)
Oxalis corniculata L. 괭이밥
운향과(Rutaceae)
Dictamnus dasycarpus Turcz. 백선
Poncirus trifoliata Raf. 탱자나무
Zanthoxylum schinifolium Siebold & Zucc. 산초나무
소태나무과(Simaroubaceae)
Ailanthus altissima (Mill.) Swingle for. altissima 가죽나무
멀구슬나무과(Meliaceae)
Cedrela sinensis Juss. 참죽나무
원지과(Polygalaceae)
Polygala japonica Houtt. 애기풀
대극과(Euphorbiaceae)
Acalypha australis L. 깨풀
Euphorbia humifusa Willd. ex Schltdl. 땅빈대
Euphorbia supina Raf. 애기땅빈대
Securinega suffruticosa (Pall.) Rehder 광대싸리
 무환자나무목(Sapindales)
회양목과(Rhamnaceae)
Buxus koreana Nakai ex Chung & al. 회양목
Rhus javanica L. 붉나무
Rhus tricocarpa Miq. 개옻나무
Rhus verniciflua Stokes 옻나무
노박덩굴과(Celastraceae)
Celastrus orbiculatus Thunb. 노박덩굴
Euonymus alatus (Thunb.) Siebold 화살나무
Euonymus alatus for. ciliatodentatus (Franch. & Sav.) Hiyama 회잎나무
Euonymus fortunei var. radicans (Miq.) Rehder 줄사철나무
Euonymus japonicus Thunb. 사철나무
고추나무과(Staphyleaceae)
Staphylea bumalda DC. 고추나무
단풍나무과(Aceraceae)
Acer palmatum Thunb. ex Murray 단풍나무
Acer tataricum subsp. ginnala (Maxim.) Wesm. 신나무
Acer triflorum Kom. 복자기
칠엽수과(Hippocastanaceae)
Aesculus turbinata Blume 칠엽수
무환자나무과(Sapindaceae)
Koelreuteria paniculata Laxmann 모감주나무
봉선화과(Balsaminaceae)
Impatiens textori var. textori 물봉선
 갈매나무목(Rhamnales)
갈매나무과(Rhamnaceae)
Zizyphus jujuba var. inermis (Bunge) Rehder 대추나무
포도과(Vitaceae)
Ampelopsis brevipedunculata (Maxim.) Trautv. 개머루
Parthenocissus tricuspidata (Siebold & Zucc.) Planch. 담쟁이덩굴
Vitis ficifolia var. sinuata (Regel) H. Hara 까마귀머루
Vitis flexuosa Thunb. 새머루
 아욱목(Malvales)
아욱과(Malvaceae)
Abutilon theophrasti Medicus 어저귀
Althaea rosea Cav. 접시꽃
Hibiscus syriacus L. 무궁화
Hibiscus trionum L. 수박풀
Sida spinosa L. 공단풀
벽오동과(Sterculiaceae)
Corchoropsis pilocarpa Harms & Loes. 까치깨
Corchoropsis tomentosa (Thunb.) Makino 수까치깨
 물레나물목(Guttiferales)
다래나무과(Actinidiaceae)
Actinidia arguta (Siebold & Zucc.) Planch. ex Miq. var. arguta 다래
 물레나물과(Guttiferae)
Hypericum ascyron L. 물레나물
Hypericum erectum Thunb. 고추나물
Hypericum japonicum Thunb. 애기고추나물
Hypericum laxum (Blume) Koidz. 좀고추나물
 제비꽃목(Violales)
제비꽃과(Violaceae)
Viola acuminata Ledeb. 졸방제비꽃
Viola albida var. chaerophylloides (Regel) F. Maek. ex Hara 남산제비꽃
Viola keiskei Miq. 잔털제비꽃
Viola lactiflora Nakai 흰젖제비꽃
Viola mandshurica W. Becker 제비꽃
Viola papilionacea Pursh 종지나물
Viola rossii Hemsl. 고깔제비꽃
Viola seoulensis Nakai 서울제비꽃
Viola verecunda A. Gray var. verecunda 콩제비꽃
Viola yedoensis Makino 호제비꽃
 도금양목(Myrtales)
보리수나무과(Elaeagnaceae)
Elaeagnus umbellata Thunb. 보리수나무
부처꽃과(Lythraceae)
Lythrum anceps (Koehne) Makino 부처꽃
Rotala indica (Willd.) Koehne 마디꽃
Rotala pusilla Tul. 가는마디꽃
마름과(Hydrocaryaceae)
Trapa japonica Flerow 마름
바늘꽃과 (Onagraceae)
Epilobium pyrricholophum Franch. & Sav. 바늘꽃
Oenothera biennis L. 달맞이꽃
개미탑과(Halorrhagaceae)
Haloragis micrantha (Thunb.) R. Br. ex Siebold & Zucc. 개미탑
Myriophyllum verticillatum L. 물수세미
 산형화목(Umbellales)
두릅과(Araliaceae)
Aralia cordata var. continentalis (Kitag.) Y. C. Chu 독활
Aralia elata (Miq.) Seem. 두릅나무
Kalopanax septemlobus (Thunb. ex Murray) 음나무
산형과(Umbelliferae)
Angelica cartilagino-marginata (Makino) Nakai 처녀바디
Angelica decursiva (Miq.) Franch. & Sav. 바디나물
Angelica gigas Nakai 참당귀
Hydrocotyle maritima Honda 선피막이
Oenanthe javanica (Blume) DC. 미나리
Peucedanum terebinthaceum (Fisch.) Fisch. ex DC. 기름나물
Sanicula chinensis Bunge 참반디
Sium ninsi L. 감자개발나물
Sium suave Walter 개발나물
층층나무과(Cornaceae)
Cornus controversa Hemsl. ex Prain 층층나무
Cornus officinalis Siebold & Zucc. 산수유
  합판화군(Metachlamydeae)
 진달래목(Ericales)
노루발과(Pyrolaceae)
Pyrola japonica Klenze ex Alef. 노루발
진달래과(Ericales)
Rhododendron mucronulatum Turcz. var. mucronulatum 진달래
Rhododendron schlippenbachii Maxim. 철쭉
 앵초목(Primulales)
앵초과(Primulaceae)
Androsace umbellata (Lour.) Merr. 봄맞이
Lysimachia chlethroides Duby 큰까치수염
Lysimachia vulgaris var. davurica (Ledeb.) R. Kunth 좁쌀풀
Primula sieboldii E. Morren 앵초
 감나무목(Ebenales)
감나무과(Ebenaceae)
Diospyros lotus L. 고욤나무
노린재나무과(Symplocaceae)
Symplocos chinensis for. pilosa (Nakai) Ohwi 노린재나무
때죽나무과(Styracaceae)
Kalopanax septemlobus (Thunb. ex Murray) Koidz. 때죽나무
Styrax obassia Siebold & Zucc. 쪽동백나무
 용담목(Gentianales)
물푸레나무과(Oleaceae)
Forsythia koreana (Rehder) Nakai 개나리
Ligustrum obtusifolium Siebold & Zucc. 쥐똥나무
마전과(Loganiaceae)
Mitrasacme pygmaea R. Br. 큰벼룩아재비
용담과(Entianaceae)
Gentiana scabra Bunge for. scabra 용담
Gentiana scabra for. stenophylla (H. Hara) W. K. Paik & W. T. Lee 진퍼리용담
Gentiana squarrosa Ledeb. var. squarrosa 구슬붕이
Gentiana zollingeri Faw. for. zollingeri 큰구슬붕이
Nymphoides indica (L.) Kuntze 어리연꽃
Nymphoides peltata (J. G. Gmelin) Kuntze 노랑어리연꽃
박주가리과(Asclepiadaceae)
Cynanchum nipponicum Matsum. 덩굴박주가리
Cynanchum paniculatum (Bunge) Kitag. 산해박
Cynanchum wilfordii (Maxim.) Hemsl. 큰조롱
Metaplexis japonica (Thunb.) Makino 박주가리
Tylophora floribunda Miq. 왜박주가리
 통화식물목(Tubiflolales)
메꽃과(Convolulaceae)
Calystegia hederacea Wall. 애기메꽃
Calystegia sepium var. japonicum (Choisy) Makino 메꽃
Cuscuta australis R. Br. 실새삼
Cuscuta pentagona Engelm. 미국실새삼
Ipomoea batatas (L.) Lam. 고구마
Ipomoea hederacea Jacq. var. hederacea 미국나팔꽃
Ipomoea hederacea var. integriuscula A. Gray 둥근잎미국나팔꽃
Ipomoea lacunosa L. 애기나팔꽃
Ipomoea triloba L. 별나팔꽃
Pharbitis nil (L.) Choisy 나팔꽃
Quamoclit coccinea Moench 둥근잎유홍초
꽃고비과(Polemoniaceae)
Phlox subulata L. 지면패랭이꽃
지치과(Boraginaceae)
Bothriospermum tenellum (Hornem.) Fisch. & C. A. Mey. 꽃받이
Symphytum officinale L. 컴프리
Trigonotis peduncularis (Trevir.) Benth. ex Hemsl. 꽃마리
마편초과(Verbenaceae)
Callicarpa dichotoma (Lour.) K. Koch 좀작살나무
Callicarpa japonica Thunb. 작살나무
Clerodendrum trichotomum Thunb. ex Murray 누리장나무
꿀풀과(Labiatae)
Agastache rugosa (Fisch. & Mey.) Kuntze 배초향
Ajuga multiflora Bunge 조개나물
Clinopodium chinense var. parviflorum (Kudo) Hara 층층이꽃
Elsholtzia ciliata (Thunb.) Hyl. 향유
Glechoma grandis (A. Gray) Kuprian. 긴병꽃풀
Isodon inflexus (Thunb.) Kudo 산박하
Isodon japonicus (Burm.) Hara 방아풀
Lamium album var. barbatum (Siebold & Zucc.) Franch. & Sav. 광대수염
Lamium amplexicaule L. 광대나물
Leonurus japonicus Houtt. 익모초
Lycopus lucidus Turcz. 쉽싸리
Lycopus maackianus (Maxim. ex Herder) Makino 애기쉽싸리
Mosla dianthera (Buch.-Ham. ex Roxb.) ex Maxim. 쥐깨풀
Mosla punctulata (J. F. Gmelin) Nakai 들깨풀
Prunella vulgaris var. lilacina Nakai 꿀풀
Salvia plebeia R. Br. 배암차즈기
Scutellaria dependens Maxim. 애기골무꽃
Scutellaria pekinensis var. transitra (Makino) Hara 산골무꽃
Stachys japonica Miq. 석잠풀
가지과(Solanaceae)
Solanum lyratum Thunb. ex Murray 배풍등
Solanum nigrum L. var. nigrum 까마중
현삼과 (Scrophulariaceae)
Lindernia micrantha D. Don 논뚝외풀
Lindernia procumbens (Krock.) Borbas 밭뚝외풀
Mazus pumilus (Burm. f.) Steenis 주름잎
Melampyrum roseum Maxim. 꽃며느리밥풀
Paulownia coreana Uyeki 오동나무
Paulownia tomentosa (Thunb.) Steud. 참오동나무
Veronica arvensis L. 선개불알풀
능소화과(Bignoniaceae)
Catalpa ovata G. Don 개오동
통발과(Lentibulariaceae)
Utricularia bifida L. 땅귀개
Utricularia racemosa Wall. 이삭귀개
Utricularia vulgaris var. japonica (Makino) Tamura 통발
쥐꼬리망초과(Acanthaceae)
Justicia procumbens L. 쥐꼬리망초
파리풀과(Phrymaceae)
Phryma leptostachya var. asiatica H. Hara 파리풀
 질경이목(Plantaginales)
질경이과(Plantaginaceae)
Plantago asiatica L. 질경이
 꼭두서니목(Rubiales)
꼭두서니과(Rubiaceae)
Galium spurium var. echinospermon (Wallr.) Hayek 갈퀴덩굴
Galium verum var. asiaticum Nakai 솔나물
Rubia akane Nakai 꼭두서니
Rubia cordifolia var. pratensis Maxim. 갈퀴꼭두서니
인동과(Caprifoliaceae)
Lonicera harai Makino 길마가지나무
Lonicera japonica Thunb. 인동덩굴
Sambucus williamsii var. coreana (Nakai) Nakai 딱총나무
Viburnum dilatatum Thunb. ex Murray 가막살나무
Viburnum erosum Thunb. 덜꿩나무
Viburnum opulus for. hydrangeoides (Nakai) Hara 불두화
Viburnum opulus var. calvescens (Rehder) Hara 백당나무
Weigela florida (Bunge) A. DC. 붉은병꽃나무
Weigela subsessilis L. H. Bailey 병꽃나무
마타리과(Valerianaceae)
Patrinia scabiosaefolia Fisch. ex Trevir. 마타리
Patrinia villosa (Thunb.) Juss. 뚝갈
 박목(Cucurbitales)
박과(Cucurbitaceae)
Trichosanthes kirilowii Maxim. 하늘타리
Sicyos angulatus L. 가시박
 초롱꽃목(Campanulales)
초롱꽃과(Campanulaceae)
Adenophora polyantha Nakai 수원잔대
Adenophora stricta Miq. 당잔대
Adenophora triphylla var. japonica (Regel) H. Hara 잔대
Adenophora verticillata Fisch. 층층잔대
Lobelia chinensis Lour. 수염가래꽃
Lobelia sessilifolia Lamb. 숫잔대
Platycodon grandiflorum (Jacq.) A. DC. 도라지
국화과(Compositae)
Achillea alpina L. 톱풀
Ambrosia artemisiifolia L. 돼지풀
Ambrosia trifida L. var. trifida 단풍잎돼지풀
Artemisia annua L. 개똥쑥
Artemisia keiskeana Miq. 맑은대쑥
Artemisia princeps Pamp.
Aster pekinensis (Hance) Chen 가는쑥부쟁이
Aster pilosus Willd. 미국쑥부쟁이
Aster scaber Thunb. 참취
Aster tataricus L. f. 개미취
Aster yomena (Kitam.) Honda 쑥부쟁이
Atractylodes ovata (Thunb.) DC. 삽주
Bidens bipinnata L. 도깨비바늘
Bidens frondosa L. 미국가막사리
Bidens tripartita L. 가막사리
Breea segeta (Willd.) Kitam. for. segeta 조뱅이
Callistephus chinensis (L.) Nees 과꽃
Carpesium abrotanoides L. 담배풀
Carpesium glossophyllum Maxim. 천일담배풀
Centipeda minima (L.) A. Br. & Asch. 중대가리풀
Cirsium japonicum var. maackii (Maxim.) Matsum. 엉겅퀴
Cirsium lineare (Thunb.) Sch. Bip. 버들잎엉겅퀴
Cirsium pendulum Fisch. ex DC. 큰엉겅퀴
Conyza canadensis (L.) Cronquist 망초
Coreopsis basalis (A. Dietr.) S. F. Blake 금계국
Coreopsis lanceolata L. 큰금계국
Crepidiastrum denticulatum (Houtt.) Pak & Kawano 이고들빼기
Crepidiastrum koidzumianum (Kitam.) Pak & Kawano 지리고들빼기
Crepidiastrum sonchifolium (Bunge) Pak & Kawano 고들빼기
Dendranthema boreale (Makino) Ling ex Kitam. 산국
Dendranthema indicum (L.) DesMoul. 감국
Echinops setifer Iljin 절굿대
Eclipta prostrata (L.) L. 한련초
Erechtites hieracifolia Raf. 붉은서나물
Erigeron annuus (L.) Pers. 개망초
Erigeron philadelphicus L. 봄망초
Eupatorium lindleyanum DC. 골등골나물
Eupatorium rugosum Houtt. 서양등골나물
Galinsoga ciliata (Raf.) S. F. Blake 털별꽃아재비
Helianthus annuus L. 해바라기
Hemistepa lyrata Bunge 지칭개
Hololeion maximowiczii Kitam. 께묵
Inula britannica var. japonica (Thunb.) Franch. & Sav. 금불초
Ixeridium dentatum (Thunb. ex Mori) Tzvelev 씀바귀
Ixeridium dentatum for. albiflora (Makino) H. Hara 흰씀바귀
Ixeris polycephala Cass. 벌씀바귀
Ixeris strigosa (H. Lev. & Vaniot) J. H. Pak & Kawano 선씀바귀
Lactuca indica L. 왕고들빼기
Leibnitzia anandria (L.) Turcz. 솜나물
Picris hieracioides var. koreana Kitam. 쇠서나물
Rudbeckia laciniata L. 삼잎국화
Saussurea maximowiczii Herd 버들분취
Saussurea pulchella (Fisch.) Fisch. 각시취
Serratula coronata var. insularis (Iljin) Kitam. for. insularis 산비장이
Sigesbeckia glabrescens (Makino) Makino 진득찰
Sigesbeckia pubescens (Makino) Makino 털진득찰
Solidago virgaurea subsp. asiatica Kitam. ex Hara var. asiatica 미역취
Sonchus asper (L.) Hill 큰방가지똥
Sonchus brachyotus DC. 사데풀
Taraxacum coreanum Nakai 흰민들레
Taraxacum officinale Weber 서양민들레
Tephroseris kirilowii (Turcz. ex DC.) Holub 솜방망이
Xanthium strumarium L. 도꼬마리
Youngia japonica (L.) DC. 뽀리뱅이
  단자엽식물강(Monocotyledoneae)
 부들목(Pandanales)
부들과(Thyphaceae)
Typha angustifolia L. 애기부들
Typha orientalis C. Presl 부들
 소생식물목(Helobiae)
가래과(Potamogetonaceae)
Potamogeton crispus L. 말즘
Potamogeton distinctus A. Benn. 가래
나자스말과(Najadaceae)
Najas graminea Delile 나자스말
자라풀과(Hydrocharitaceae)
Ottelia alismoides (L.) Pers. 물질경이
Vallisneria natans (Lour.) H. Hara 나사말
Blyxa japonica (Miq.) Maxim. ex Asch. & Gurk. 올챙이솔
택사과(Alismataceae)
Sagittaria aginashi Makino 보풀
Sagittaria sagittifola subsp. leucopetala (Mig.) Hartog 벗풀
Sagittaria sagittifola subsp. leucopetala var. edulis (Schltr.) Rataj 소귀나물
 벼목(Graminales)
벼과(Gramineae)
Agropyron tsukushiense var. transiens (Hack.) Ohwi 개밀
Alopecurus aequalis Sobol. 뚝새풀
Andropogon brevifolius Sw. 쇠풀
Anthoxanthum nitens (Weber) Y. Schouten & Veldkamp 향모
Calamagrostis arundinacea (L.) Roth 실새풀
Cymbopogon tortilis var. goeringii (Steud.) Hand.-Mazz. 개솔새
Dactylis glomerata L. 오리새
Digitaria ciliaris (Retz.) Koel. 바랭이
Digitaria radicosa (Presl) Miq. 좀바랭이
Digitaria violascens Link 민바랭이
Echinochloa crusgalli (L.) P. Beauv. var. crusgalli 돌피
Echinochloa crusgalli var. oryzicola (Vasinger) Ohwi 물피
Eragrostis ferruginea (Thunb.) P. Beauv. 그령
Festuca arundinacea Schreb. 큰김의털
Festuca ovina L. var. ovina 김의털
Imperata cylindrica var. koenigii (Retz.) Pilg.
Leersia japonica Makino 나도겨풀
Microstegium vimineum (Trin.) A. Camus var. vimineum 나도바랭이새
Miscanthus sacchariflorus (Maxim.) Benth. 물억새
Miscanthus sinensis var. purpurascens (Andersson) Rendle 억새
Oplismenus undulatifolius (Ard.) P. Beauv. var. undulatifolius 주름조개풀
Panicum bisulcatum Thunb. 개기장
Panicum dichotomiflorum Michx. 미국개기장
Paspalum thunbergii Kunth ex Steud. 참새피
Pennisetum alopecuroides (L.) Spreng. var. alopecuroides 수크령
Phragmites communis Trin. 갈대
Phragmites japonica Steud. 달뿌리풀
Poa sphondylodes Trin. 포아풀
Pseudosasa japonica (Siebold & Zucc. ex Steud.) Makino 이대
Sacciolepis indica (L.) Chase 좀물뚝새
Sacciolepis indica var. oryzetorum (Makino) Ohwi 물뚝새
Setaria × pycnocoma (Steud.) Henrard ex Nakai 수강아지풀
Setaria viridis (L.) P. Beauv. var. viridis 강아지풀
Spodiopogon cotulifer (Thunb.) Hack. 기름새
Spodiopogon sibiricus Trin. 큰기름새
Themeda triandra var. japonica (Willd.) Makino 솔새
Zizania latifolia (Griseb.) Turcz. ex Stapf
Zoysia japonica Steud. 잔디
사초과(Cyperaceae)
Carex dickinsii Franch. & Sav. 도깨비사초
Carex dimorpholepis Steud. 이삭사초
Carex dispalata Boott var. dispalata 삿갓사초
Carex humilis var. nana (H. Lev. & Vaniot) Ohwi 가는잎그늘사초
Carex japonica Thunb. 개찌버리사초
Carex lanceolata Boott 그늘사초
Carex leiorhyncha C. A. Mey. 산괭이사초
Carex maximowiczii for. suifunensis (Kom.) Nakai 가는비늘사초
Carex maximowiczii Miq. var. maximowiczii 왕비늘사초
Carex neurocarpa Maxim. 괭이사초
Carex siderosticta Hance 대사초
Cyperus amuricus Maxim. 방동사니
Cyperus difformis L. 알방동사니
Cyperus orthostachyus Franch. & Sav. 쇠방동사니
Eleocharis congesta D. Don 바늘골
Eleocharis kuroguwai Ohwi 올방개
Eleocharis tetraquetra Nees ex Wight 네모골
Fimbristylis dichotoma (L.) Vahl for. dichotoma 하늘지기
Kyllinga brevifolia Rottb. 파대가리
Scirpus juncoides var. hotarui (Ohwi) Ohwi 올챙이고랭이
Scirpus wallichii Nees 수원고랭이
Scirpus wichurae var. asiaticus (Beetle) T. Koyama 방울고랭이
 천남성목(Arales)
천남성과(Araceae)
Arisaema amurense Maxim. 둥근잎천남성
Pinellia ternata (Thunb.) Breitenb. 반하
개구리밥과(Lemnaceae)
Lemna perpusilla Torr. 좀개구리밥
Spirodela polyrhiza (L.) Sch. 개구리밥
 닭의장풀목(Commelinales)
곡정초과(Eriocaulaceae)
Eriocaulon miquelianum Koern. 개수염
Eriocaulon sieboldianum Siebold & Zucc. 곡정초
닭의장풀과(Commelinaceae)
Aneilema keisak Hassk. 사마귀풀
Commelina communis L. 닭의장풀
Streptolirion volubile Edgew. 덩굴닭의장풀
 골풀목(Juncales)
골풀과(Juncaceae)
Juncus effusus var. decipiensBuchenau 골풀
Juncus krameri Franch. & Sav. 비녀골풀
Juncus leschenaultii J. Gay 참비녀골풀
Juncus tenuis Willd. 길골풀
Luzula capitata (Miq.) Miq. 꿩의밥
 백합목(Liliales)
백합과(Liliaceae)
Allium sacculiferum Maxim. 참산부추
Allium thunbergii G. Don 산부추
Convallaria keiskei Miq. 은방울꽃
Disporum smilacinum A. Gray 애기나리
Heloniopsis koreana Fuse & al. 처녀치마
Hemerocallis fulva (L.) L. 원추리
Lilium callosum Siebold & Zucc. 땅나리
Lilium concolor Salisb. 하늘나리
Lilium lancifolium Thunb. 참나리
Liriope platyphylla F. T. Wang & T. Tang 맥문동
Liriope spicata (Thunb.) Lour. 개맥문동
Metanarthecium luteoviride Maxim. 칠보치마
Monochoria korsakowii Regel & Maack 둥굴레
Polygonatum inflatum Kom. 퉁둥굴레
Scilla scilloides (Lindl.) Druce 무릇
Smilax china L. 청미래덩굴
Smilax nipponica Miq. 선밀나물
Smilax riparia var. ussuriensis (Regel) Hara & T. Koyama 밀나물
Smilax sieboldii Miq. for. sieboldii 청가시덩굴
Veratrum maackii var. japonicum (Baker) T. Schmizu 여로
물옥잠과(Pontederiaceae)
Monochoria korsakowii Regel & Maack 물옥잠
Monochoria vaginalis var. plantaginea (Roxb.) Solms 물달개비
용설란과(Agavaceae)
Yucca filamentosa L. 실유카
마과(Dioscoreaceae)
Dioscorea batatus Decne.
Dioscorea japonica Thunb. 참마
붓꽃과(Iridaceae)
Iris ensata var. spontanea (Makino) Nakai 꽃창포
Iris pseudacorus L. 노랑꽃창포
Iris rossii Baker var. rossii 각시붓꽃
Iris sanguinea Donn ex Horn 붓꽃
 난초목(Orchidales)
난초과(Orchidaceae)
Amitostigma gracilis (Blume) Schltr. 병아리난초
Cephalanthera erecta (Thunb. ex Murray) Blume 은대난초
Habenaria radiata (Thunb. ex Murray) Spreng. 해오라비난초
Liparis kumokiri F. Maek. 옥잠난초
Oreorchis patens (Lindl.) Lindl. 감자난초
Pogonia japonica Rchb. f. 큰방울새란
Spiranthes sinensis (Pers.) Ames 타래난초
Download Excel Table